سهم موسیقی در سبد مالی خانوار کوچک تر می گردد
| این مطلب بخشی از ویژه نامه بهار 1401 اتاق ایران آنلاین با عنوان اقتصاد ایران در سال 1400 و منظره سال 1401 است که به آنالیز شرایط 40 شاخص مالی و پیش بینی آنها در سال پیش رو می پردازد. |
بازار موسیقی بعد از نزدیک به دو سال تعطیلی کنسرت ها بالاخره از زمستان سال گذشته آرام آرام جان گرفت. با افزایش واکسیناسیون و کاهش ابتلا به کرونا مجوز برگزاری کنسرت موسیقی با ظرفیت 50 درصدی سالن ها و رعایت پروتکل های بهداشتی از دی ماه سال گذشته شروع شد. صدور مجوز آلبوم های موسیقی و تک آهنگ ها از سوی وزارت ارشاد هم فرایند مثبتی را نشان می دهد.
البته با اوج گیری موج تازه کرونا و شیوع سویه امیکرون سی و هفتمین دوره جشنواره موسیقی فجر در بهمن ماه به صورت محدود و با ظرفیت 30 درصدی در سالن ها برگزار گردید. این جشنواره با 63 گروه و 69 اجرا در تهران در 6 سالن کار خود را شروع کرد و در مجموع هزار و 690 هنرمند در قالب 170 اجرا برنامه های خود را ارائه کردند.
با این حال با نزولی شدن موج امیکرون، از ماه پایانی سال گذشته کنسرت ها با ظرفیت 50 درصدی بلیت فروشی کردند. اما نکته مهم پرواز بهای بلیت کنسرت های موسیقی بود که در زمستان سال گذشته در تهران به طور میانگین بین 100 تا 400 هزار تومان معین شد. رقمی که بسیاری از فعالان صنعت موسیقی را نسبت به حذف موسیقی از سبد اقتصاد خانوار نگران نموده است.
البته دست اندرکاران صنعت موسیقی این افزایش را اجتناب ناپذیر می دانند. محمدحسین توتونچیان تهیه نماینده موسیقی درباره هزینه سالن های کنسرت می گوید: سالن ها با افزایش شدید قیمت روبرو شدند و این هزینه ها به دو بخش سالن و فراوری تقسیم می گردد. عواملی مانند نور، صدا، آل. ای.دی و تصویر در سالن ها به بخش خصوصی واگذار شده است؛ با توجه به افزایش بهای دلار و هزینه های واردات کالاها، افزایش قیمت کمتر از 100 درصد برای بخش خصوصی ارزان نیست و گاهی از عهده پرداخت دستمزد عوامل برنمی آیند.
به گفته توتونچیان با شرایط فعلی، سالن های کنسرت در طول دو سال گذشته باید افزایش 50 تا 60 درصدی داشته باشند. اما با افزایش صددرصدی هزینه های پیمانکاران بخش خصوصی، عایدی تهیه نمایندگان نصف شده است. البته او هم معتقد است که با توجه به اینکه نصف ظرفیت سالن های کنسرت برای اجراها به فروش می رسد، باید میان هزینه ها و قیمت های بلیت هماهنگی ایجاد گردد تا کمترین فشار روی اقشار جامعه وارد گردد.
بر اساس آخرین آماری که مرکز آمار از جزئیات هزینه و عایدی خانوارهای ایرانی در سال 1399 منتشر نموده است تنها 0.3 درصد از این هزینه ها مربوط به تفریحات و خدمات فرهنگی بوده است که از این مقدار هم معلوم نیست چه مقدار به موسیقی اختصاص دارد.
اما بر اساس آمار دیگری که این مرکز در مهر 1400 از نتایج آنالیز فرهنگ رفتاری خانوار در حوزه موسیقی منتشر نموده است در سال 1399، 73.8 درصد از افراد 15 ساله و بیشتر موسیقی گوش نموده اند. نکته مهم اینکه در بین وسایل گوش دادن به موسیقی، تلفن همراه با 59.5 درصد بیشترین وسیله برای گوش کردن به موسیقی بوده است. و این یعنی کمترین صرف هزینه برای گوش دادن به موسیقی.
بعلاوه براساس نظرسنجی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در قالب آنالیز فعالیت و مصرف کالای فرهنگی در ایران در سال 99 صورت گرفته است 33.9درصد مخاطبان موسیقی در پاسخ به این سوال که معمولا آهنگ های آلبوم های موسیقی را چگونه تهیه می کنید؟ گفته اند که آلبوم های موسیقی را به وسیله دانلود مجانی اینترنتی تهیه می نمایند. پس از آن 19.4درصد به وسیله خرید اینترنتی، 17.6درصد خرید از فروشگاه های عرضه محصولات فرهنگی، 11.6درصد به وسیله ضبط از رادیو و تلویزیون، 9.8درصد امانت از دوستان و آشنایان 7.5درصد به وسیله خرید از سایر فروشگاه ها و دستفروشی ها، آلبوم های موسیقی خود را تهیه می نمایند.
بنابراین با توجه به افزایش سرسام آور هزینه ها و تورم بیش از 40 درصدی به نظر می رسد سهم ناچیز موسیقی از سبد خانوار ایرانی باز هم کوچک تر گردد. با این حال توتونچیان معتقد است در این شرایط شاید سودی عاید تهیه نمایندگان نگردد اما چرخه صنعت موسیقی بعد از دو سال بیدار شده و خانواده های زیادی که مستقیم و غیرمستقیم به واسطه برگزاری یک کنسرت ارتزاق می کردند، دوباره فعال خواهند شد.
منبع: اتاق بازرگانی ایران